Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej w Legnicy


IMGP2638

Postawiony 11 lutego 1951 roku pl. Słowiańskim (nazywanym tak zaraz po wojnie, później noszącym nazwę pl. Rokossowskiego (1), po nieco ponad roku zmienioną na pl. Stalina i po kolejnej niespełna dekadzie, 24 października 1956 r., powrócono do powojennej nazwy pl. Słowiański, czyli po 5 latach od postawienia pomnika).
Pomnik nazywany Pomnikiem Braterstwa Broni (proj. Józefa Gazego; współautora usuniętego pomnika Braterstwa Broni, tzw. „Czterech Śpiących” w Warszawie z pl. Wileńskiego), choć oficjalna nazwa to Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej (usunięta w latach 90 tablica po polsku i rosyjsku na cokole: „Społeczeństwo Ziemi Legnickiej – bohaterom Armii Radzieckiej”).

Jak podają niezweryfikowane źródła (wg niektórych tekst pojawił się w w legnickim powojennym dzienniku „Wolność”) autor tak mówił o pomniku: „Żołnierz radziecki ściskając dłoń żołnierza polskiego, przekazuje mu niepodległość państwa polskiego. Żołnierz polski, który od Lenino do Berlina walczył ramię przy ramieniu z żołnierzem radzieckim, składa mu wdzięczność i wyrazy przyjaźni. Dziecko, które żołnierz polski trzyma na swym ramieniu i które wsparło swoją rączkę o pewne ramię żołnierza radzieckiego, jest symbolem młodego pokolenia, które zostało uratowane od zagłady”.

Zaczęto jego budowę i zbieranie funduszy w 1950 roku, w 5 rocznicę wyzwolenia miasta. Oficjalne ówczesne źródła podają, że pomnik odlano ze złomu pochodzącego ze zburzonych zaraz po wojnie pomników Fryderyka II i Wilhelma I, co jest czasem podważaną teorią (jeśli wziąć pod uwagę duży popyt powojennego przemysłu na metale kolorowe). Ze znalezionych źródeł (2) jawi się nieco złowieszcza wizja metalowych żołnierzy i blaszanej dziewczynki – szczególnie ten fragment: „Komuniści przetopili go [pomnik Fryderyka II] na złom, który potem użyli do odlania żołnierzy i dziewczynki. Wsadem do pieca był też inny stojący przed wojną w Legnicy pomnik [Wilhelma I]”. Zdemontowany 24 marca 2018 r.

Zdjęcia z tygodnia „przed”. Spadł wtedy pierwszy i ostatni śnieg zimy 2018. Nastrój iście żołnierski, jak ten spod Lenino 1943 r.

 

IMGP2666

IMGP2667

Źródła:
(1)

http://www.liegnitz.pl/index.php?OBJ/175

(2)

http://fakty.lca.pl/mobile,legnica,news,69336,Frontowcy_z_dziewczynk_opu_cili_plac_S_owia_ski.html